🧪 11. Testing Guide – Hướng dẫn Viết và Quản lý Kiểm thử¶

Tài liệu này hướng dẫn cách viết, tổ chức và chạy các bài kiểm thử (test) trong hệ thống DX-VAS theo chuẩn 5⭐, đảm bảo độ tin cậy cao và phòng ngừa lỗi khi phát triển.

1. 🧠 Triết lý Kiểm thử¶

Mỗi thay đổi phải đi kèm test tương ứng.
Không có kiểm thử đồng nghĩa với không có niềm tin.
Kiểm thử không chỉ là "check code chạy", mà là đảm bảo hành vi nghiệp vụ.
Tự động hóa kiểm thử là yêu cầu bắt buộc trong CI/CD.

Tham khảo: - ADR-010 - Contract Testing

2. 🧪 Các loại kiểm thử¶

Loại Test	Mục tiêu chính	Framework
Unit Test	Kiểm tra từng hàm, class nhỏ	`pytest`, `unittest`
Integration Test	Kiểm tra API thực sự, DB, Pub/Sub, Redis, ...	`pytest + FastAPI`, `Supertest` (Node.js)
Contract Test	So sánh request/response thực tế với OpenAPI	`schemathesis`, `dredd`, `pact`
E2E Test (FE)	Kiểm thử giao diện từ đầu đến cuối	`Playwright`, `Cypress`
Load Test	Kiểm tra hiệu năng & khả năng chịu tải	`k6`, `locust`

3. 🧱 Cấu trúc thư mục Test¶

Ví dụ cho Python service:

user-service/
├── app/
├── tests/
│   ├── unit/
│   │   └── test\_rbac.py
│   ├── integration/
│   │   └── test\_users\_api.py
│   └── contract/
│       └── test\_openapi\_schema.py

4. 🧪 Viết Test Hiệu quả¶

Mỗi unit test nên kiểm tra 1 logic cụ thể
Đặt tên test rõ ràng: test_create_user_with_valid_data_should_return_201
Dùng fixture để tạo dữ liệu mẫu (user, token, DB connection…)
Mock external dependency (Pub/Sub, Redis…) trong unit test

5. 📋 Các quy tắc bắt buộc¶

Quy tắc	Ghi chú
Coverage ≥ 80%	Được kiểm tra tự động trong CI
Không được skip test khi merge	Dùng `@pytest.mark.skip` chỉ khi thật cần thiết
Mỗi PR có ít nhất 1 test đi kèm	Dù là bugfix hay feature mới
Test phải idempotent	Chạy lại nhiều lần không được fail ngẫu nhiên

6. 🚀 Chạy Test¶

Local:¶

make test
poetry run pytest -v --cov=app tests/

Docker (dành cho service có container riêng):¶

docker-compose exec user-service make test

Contract Test với Schemathesis:¶

schemathesis run --base-url=http://localhost:8001 openapi.yaml

7. 🛑 Những điều không nên làm¶

❌ Không viết test chỉ để “pass CI” mà không kiểm tra gì thực tế
❌ Không test dựa trên hardcoded ID từ DB thật
❌ Không gộp nhiều logic khác nhau trong 1 test case
❌ Không để test phụ thuộc vào thứ tự chạy

📌 Ghi nhớ: Một hệ thống không có kiểm thử tự động là hệ thống chưa sẵn sàng để phát triển nghiêm túc.